E nderuar zj. Margariti,

Ministria e Kulturës vazhdon të dërgojë “studentë” ë pronë nën pretendimin e një studimi të studentëve të arkitekturës. Unë them shtirje sepse është pikërisht kjo.

Dje, 29 prill, në mëngjes kisha një bisedë me drejtoreshën e Ministrisë së Kulturës në Shkodër, znj. Podgorica, ku m’u kërkua që këta studentë të lejoheshin të hynin në pronë, në mënyrë që ata të analizonin, masin dhe të fotografonin shtëpinë( kullën) për studimin e tyre“projektues”. Kur unë i pyeta se për kënd punonin këta studentë, ajo tha se ishin nënkontraktuar. E unë sërish e pyeta se për kë punonin këta studentë, kujt do t’i dorëzohej projekti dhe më në fund u pranua që “projekti” do të dorëzohej në Ministrinë e Kulturës. Çfarë surprize?!

Si rrjedhojë, unë i informova pa mëdyshje se nuk lejohej prania e tyre në pronë për të lehtësuar zhvillimin e një projekti dhe për të kënaqur nevojat e qeverisë. Kjo është një pronë private.

Megjithatë, qasja në pronë iu lejua grupit nga i vetmi i afërm jo gjaku, i cili është bashkëpronar, por nuk mban një vendbanim të përhershëm këtu.

Fillova një dialog me drejtuesin e grupit, i cili ishte punonjës i Ministrisë së Kulturës. Pyeta nëse ai ose ata kishin njohuri në lidhje me identitetin e pronarëve legjitim të pronës? Kush e ndërtoi? Cili është konteksti historik i vendbanimit dhe familjes? Nuk mora gjë tjetër veçse një vështrim të zbrazët si përgjigje. Ata vazhdojnë të jenë të pavetëdijshëm për identitetin tonë të vërtetë.

Lënda e Lekë Dukagjinit dhe pasardhësve të tij nuk është e përfshirë në kurrikulën e tyre shkollore. Nuk mësohet asnjë informacion për Mirditën dhe historinë e saj. Për sa i përket rëndësisë historike të Markagjonëve në Shkodër dhe Mirditë, ata janë krejtësisht injorantë. Megjithatë, ata janë entuziastë për të hyrë në këtë faqe me qëllimin për të skicuar dhe fotografuar, gjatë gjithë kohës duke deklaruar se kanë qenë në Kullë për mundësitë e tyre personale të fotografimit në Instagram dhe për t’i paraqitur Ministrisë një “projekt” që nuk ka lidhje me rëndësinë historike, të kësaj rezidence. Për ta kjo kullë(shtëpi) është vetëm një vend i bukur dhe një mënyrë për të bërë përparim në Ministri duke ofruar një “projekt” që ta bënin interesant dhe tërheqës për iniciativat e tyre turistike.

Familja Markagjoni hedh poshtë çdo pretendim të qeverisë se shtëpia në Shkodër është një “monument kulture”, pasi atë shpalli diktatori komunist që konfiskoi pronën. Një pohim i dhënë nga diktatori komunist Enver Hoxha, i cili njihet nga qeveria aktuale si organizatori i ekzekutimit të deri në 10 për qind të popullsisë shqiptare gjatë gjithë regjimit të tij.

Në përgjigje të kërkesave të shpeshta të qeverisë për të përdorur ose shikuar shtëpinë me pretekstin se është një “monument kulture”, kjo është përgjigja ime:

Qeveria shqiptare duhet t’u kërkojë falje publike TË GJITHA familjeve të persekutuara për krimet e kryera ndaj tyre gjatë regjimit.

Kthimi i të gjitha pronave tona të konfiskuara në këto lokacione: Qafë Molle, Orosh, Laç Vau Dejes, Balldren, Nderfushe, Zadrime, Kallmet, Kakarriq, Barbulloje dhe Hajmel.

Dëmshpërblim për familjet që vuajtën për mbi 45 vjet në kampet e përqendrimit dhe të punës nën urdhrat e regjimit.

Dëmshpërblim që në mbi 30 vjet demokraci nuk i është dhënë ende askujt për vuajtjet e tyre.

Prona jonë do të vazhdojë të jetë jashtë kufijve për ndërhyrjet e qeverisë deri në njohjen e pikave të sipërpërmendura, administrimin e kompensimit dhe kthimin e tokave në përputhje me të drejtën kushtetuese të të gjithë shqiptarëve të garantuar në nenin 41 të Kushtetutës.

Bianca M. Gjomarkaj